Zbombardowali węgiel platyną i uzyskali pięć nowych izotopów
7 marca 2024, 13:24Pięć nowych izotopów – tul-182, tul-183, iterb-186, iterb-187 oraz lutet-190 – to wynik pracy naukowców z Facility for Rare Isotope Beam (FRIB) na Michigan State University. Ich stworzenie we FRIB to prawdopodobnie ich pierwszy przypadek zaistnienia na Ziemi. To jednocześnie dowód, że możliwości FRIB coraz bardziej zbliżają się do możliwości generowania izotopów takich, jakie istnieją w niezwykle egzotycznych środowiskach, jak wnętrza gwiazd neutronowych.
Sztuczna inteligencja pomogła ocenić ryzyko wyginięcia ponad 300 000 gatunków okrytonasiennych
7 marca 2024, 12:03Naukowcy z Royal Botanic Gardens w Kew wykorzystali sztuczną inteligencję do dokonania oceny ryzyka wyginięcia wszystkich 328 565 gatunków roślin okrytonasiennych. Wyniki analizy zostały publicznie udostępnione, dzięki czemu każdy – od miłośnika kwiatów na własnym parapecie, po naukowca zajmującego się badaniem bioróżnorodności – może sprawdzić, czy konkretny gatunek jest zagrożony wyginięciem i z jakim poziomem ufności naukowcy określili jego status w stanie dzikim.
Blizny kobiet i mężczyzn są inaczej zbudowane, donoszą naukowcy z PAN
7 marca 2024, 08:12Naukowcy z Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie dowiedli, że skład i budowa blizn są różne u kobiet i mężczyzn. Mężczyźni mają więcej kolagenu typu 1 i elastyny. Z kolei u kobiet występuje więcej kolagenu typu 3, który odpowiada za gojenie się ran bez powstawania blizn. Nasza praca jest pierwszą publikacją, w której wykazano różnice między kobietami i mężczyznami powyżej 50. roku życia w budowie skóry pourazowej, czyli blizn.
Ponad milion osób umiera przedwcześnie z powodu krótkiej ekspozycji na zanieczyszczone powietrze
6 marca 2024, 11:35Każdego roku ponad milion osób umiera z powodu krótkotrwałej – trwającej od godzin do dni – ekspozycji na zanieczyszczenia powietrza pyłem zawieszonym PM 2.5. Takie sa wyniki badań przeprowadzonych przez naukowców w Monash University. Dotychczas większość badań nad wpływem PM 2.5 na śmiertelność skupiała się na mieszkańcach miast i ich trwałej ekspozycji. Australijscy uczeni postanowili zbadać wpływ zanieczyszczeń krótkotrwałych i nie tylko na mieszkańców dużych miast
Majowie podczas rytuałów pili tytoń
6 marca 2024, 10:35Tytoń to jedna z najważniejszych roślin rytualnych i medycznych Mezoameryki. Dysponujemy licznymi źródłami wskazującymi na powszechne jego stosowanie. Ślady nikotyny w fajkach z Ameryki Północnej, przedmiotach do palenia i kruszenia tytoniu z Chile, płytce nazębnej zmarłych z Kalifornii, włosach mumii z pustyni Atacama czy naczyniu z nizin Majów. Analizy przedstawień artystycznych i źródła etnograficzne wskazują, że tytoń był i jest palony. Tymczasem naukowcy znaleźli ślady wskazujące na... picie tytoniu przez Majów.
Naukowcy zbadali skutki przyjęcia 217 dawek szczepionki przeciwko COVID-19
6 marca 2024, 08:35Zbadanie 62-letniego mężczyzny, który w ciągu 29 miesięcy przyjął 217 dawek szczepionki przeciwko COVID-19 stało się dla naukowców rzadką okazją do przyjrzenia się skutkom tak znacznego przedawkowania środka chroniącego przed SARS-CoV-2. Uczeni z Uniwersytet Fryderyka i Aleksandra w Erlangen i Norymberdze oraz Szpitala Uniwersyteckiego w Erlangen o istnieniu mężczyzny dowiedzieli się z prasy. Przed nimi nikt nie miał do czynienia z osobą, która przyjęła tak wiele dawek szczepionki.
Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu odzyskała cenne dzieła Karola Marksa
5 marca 2024, 15:54Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu odzyskała cenna pierwodruki dwóch dzieł Karola Marksa, ukradzione z niej prawdopodobnie w latach 90. XX wieku przez byłego pracownika. Na Zachodzie pierwsze wydania dzieł filozofa uzyskują na aukcjach ceny podobne do cen średniowiecznych iluminowanych manuskryptów. Nic więc dziwnego, że stanowią gratkę dla złodziei. Ukradzione we Wrocławiu książki zostało rozpoznane w internecie przez pracownika Oddziału Rękopisów BUWr., który udowodnił, że prawa do nich posiada Uniwersytet Wrocławski.
Odczytano kolejne wyrazy z dłoni z Irulegi. Coraz więcej wiemy o starożytnym amulecie
5 marca 2024, 11:52Gdy w 2021 roku archeolodzy znaleźli na północy Hiszpanii wykonaną z brązu dłoń, która 2000 lat wcześniej prawdopodobnie wisiała na drzwiach jednego z domostw, nie zdawali sobie sprawy, że mają w ręku sensacyjne znalezisko. Dopiero rok później, podczas konserwacji zabytku, okazało się, że widnieje na niej napis, który może pomóc w rozwiązaniu jednej z największych zagadek lingwistycznych Europy – pochodzenia języka baskijskiego
Supererupcja wulkaniczna nie pociągnie za sobą katastrofalnego ochłodzenia Ziemi
5 marca 2024, 08:47Naukowcy z Goddard Institute for Space Studies (GISS) i Columbia University postanowili odpowiedzieć na pytanie, czy supererupcja wulkaniczna mogłaby tak schłodzić Ziemię, że miałoby to katastrofalne skutki dla ludzkości. Wielkie erupcje wulkaniczne, wprowadzając do górnych partii atmosfery duże ilości pyłu, powodują przejściowe ochłodzenie. Tak było w roku 1816 – nazwanym „rokiem bez lata” – który nastąpił po erupcji wulkanu Tambora w kwietniu 1815 r. Autorów badań interesował jednak wpływ znacznie silniejszych erupcji, jak wybuch wulkanu Toba sprzed 74 000 lat
Słonie indyjskie chowają swoje zmarłe dzieci
4 marca 2024, 19:09Fakt, że zwierzęta przeżywają żałobę po swoich bliskich, partnerach czy członkach stada, nie jest niczym nowym. Najbardziej znanymi chyba przykładami wśród dzikich zwierząt są słonie, małpy czy krukowate. Przed kilku laty zaobserwowano orkę, która przez ponad 2 tygodnie nie rozstawała się ze swoim zmarłym dzieckiem. Teraz naukowcy donieśli, że słonie indyjskie... urządzają pogrzeby swoim dzieciom.